Świadectwo pochodzenia towaru to dokument stanowiący warunek dopuszczenia towaru do obrotu rynkowego. Jest on potwierdzeniem pochodzenia towaru eksportowanego.
Jakie rozróżniamy typy świadectw pochodzenia
Świadectwo pochodzenia towaru musi zostać przedstawione administracji celnej kraju danego importera. Jego posiadania jest też często jednym z warunków wymienianych m.in. w kontraktach oraz w kontekście mechanizmów zabezpieczających transakcje dokonywane na rynku międzynarodowym. Choć dokumenty takie wymagane są na potrzeby eksportu towarów poza terenem Unii Europejskiej, w niektórych przypadkach mogą również być wystawiane ze względu na potrzeby wewnątrzwspólnotowe.
Wystawianie świadectw pochodzenia może obejmować konkretny towar lub na całą partię, w obrębie której znajduje kilka różnych towarów. Na terenie Polski to Krajowa Izba Gospodarcza oraz administracja celna posiadają kompetencje do określania pochodzenia towarów oraz wystawiania dla nich uniwersalnych świadectw.
Rozróżniamy dwa rodzaje świadectw pochodzenia towaru. Są to:
- świadectwa preferencyjne – wydawane do krajów mających podpisane umowy na stosowanie preferencji. Wystawia je organ administracji celnej, dlatego jeżeli chcemy otrzymać świadectwo preferencyjne, musimy zwrócić się w tej sprawie do urzędu celnego.
- świadectwa niepreferencyjne – wystawiane przez instytucję samorządu gospodarczego, musi ona jednak posiadać stosowne kompetencje oraz mieć nawiązaną współpracę z podobnymi placówkami w innych krajach.
Zarówno świadectwa preferencyjne, jak i niepreferencyjne wystawia się na podstawie ściśle określonych wymogów prawnych, każde z nich jest też wykorzystywane w innych okolicznościach. Dlatego możliwe jest wydanie obu tych dokumentów dla tego samego towaru lub tej samej partii towarów. Należy jednak unikać wystawiania dwóch świadectw preferencyjnych dla tego samego przedmiotu, o ile dana sytuacja nie jest regulowana przez określone przepisy prawne. Pamiętajmy też, że w przypadku posiadania więcej niż jednego świadectwa preferencyjnego możliwe będzie uzyskanie oryginału tylko jednego z nich – dlatego lepiej wystrzegać się tego rodzaju wymogów np. podczas negocjacji związanych z wymianą handlową.