Transport morski stanowi około 70% przewozów ładunków w obrocie międzynarodowym. Drogą morską można przetransportować ładunki o dowolnej strukturze i ilości. Na popularność tego rodzaju transportu wpływa kryterium ekonomiczne i możliwość zminimalizowania kosztów jednostkowych oraz fakt, że jest to najbardziej ekonomiczny sposób przemieszczania towarów. Organizowaniem transportu morskiego zajmują się firmy spedycyjne.
Spedycja morska krok po kroku
- Zlecenie usługi spedycyjnej podmiotowi zewnętrznemu. Pierwszym krokiem, który rozpoczyna proces spedycyjny, jest przyjęcie zlecenia i poradnictwo spedycyjne. Na tym etapie sporządza się pierwsze dokumenty, określające strony kontraktu, opis ilościowy i jakościowy towarów, terminy załadowania i formułę transportową, która określa szczegółowe warunki dostawy zgodnie z międzynarodowymi zaleceniami. Konieczne jest określenie terminu realizacji oraz terminu i formy płatności.
- Zarezerwowanie miejsca dla ładunku na statku. Spedytor kontaktuje się z armatorem w celu zarezerwowania odpowiedniej ilości miejsca na statku. Czynności te nazywane są bukowaniem ładunku. Dokumentem potwierdzającym zawarcie umowy z armatorem jest nota bookingowa albo umowa czarterowa. Na tym etapie należy także odpowiednio dobrać kontener morski do przewozu, biorąc pod uwagę właściwości ładunku i jego parametry fizyczne, porę roku i nośność środka transportu.
- Zorganizowanie transportu dowozowego. W transporcie morskim nie ma możliwości dostarczenia przesyłki w formule door to door. Oznacza to, że konieczne jest zorganizowanie transportu kombinowanego, za pomocą którego będzie można dostarczyć towar do portu. Spedytor musi skontaktować się z przewoźnikiem drogowym lub kolejowym. Relacja przeładunkowa może być bezpośrednia lub z pośrednia z magazynowaniem.
- Sporządzenie dokumentów transportowych i celnych. Spedycja morska nie byłaby możliwa bez przygotowania odpowiednich dokumentów. Należy przygotować dokumenty handlowe, instrukcje dla towarów niebezpiecznych, licencje wywozowe oraz dokumenty celne. Po zgromadzeniu wszystkich informacji spedytor przygotowuje instrukcję konosamentową, czyli wszystkie niezbędne dla armatora informacje o ładunku.
- Załadunek przesyłki na statek. Ładunek jest umieszczany w odpowiednim kontenerze, a następnie właściwie zabezpieczany. Towar jest ładowany na morską jednostkę transportową z wykorzystaniem specjalistycznych sprzętów dźwignicowych. Towar musi zostać odpowiednio oznakowany. Wszystkie ładunki w transporcie morskim są także rewersowane.
- Przyjęcie towaru na statek. Przyjęcie towaru na statku potwierdzane jest sporządzeniem właściwych dokumentów. Konosament (Bill of Lading) to potwierdzenie przejęcia ładunku, dowód na zawarcie umowy o przewóz oraz uprawnienie do dysponowania ładunkiem. Przewozowy List Morski (Sea Waybill) to potwierdzenie wysyłki towaru – jest dokumentem imiennym i niezbywalnym.
- Rozładunek towaru w porcie docelowym. Po przybyciu towaru do portu wystawiane jest awizo dotarcia towaru. To informacja dla zleceniodawcy o powodzeniu w realizacji usługi. Ostatnim etapem po wyładunku jest rozliczenie ze zleceniodawcą i wystawienie odpowiednich dokumentów zaświadczeniowo – rozliczeniowych.
